Bisior, czyli jedwab morski

Mało kto w dzisiejszych czasach wie lub słyszał o bisiorze. Tkanina ta nazywana jest również jedwabiem morski lub oceanicznym. Obecnie jest niedostępna dla zwykłego człowieka. W przeszłości była to najdroższa tkanina starożytnego świata.

Wyjątkowość tej tkaniny wiąże się przede wszystkim z jej pochodzeniem. Jest to tkanina typu naturalnego, czyli mająca pochodzenie organiczne, tak samo jak np. bawełna. Ale do jej wyprodukowania potrzebne są wyjątkowe gatunki małżów, głównie morskich. Małże posiadają tzw. gruczoł bisiorowy, za pomocą którego przytwierdzają się po podłoża. Wytwarzana przez gruczoł wydzielina bardzo szybko krzepnie tworząc nitki przytrzymujące małża. I to właśnie te nici są materiałem z którego wytwarzany jest bisior. Małż wygląda jak zakotwiczony przy pomocy wielu lin statek. Tkanina ta jest niezwykle cienka i wytrzymała. Szacuje się, że może wytrzymać nawet 5 tysięcy lat. Ojczyzną tej niezwykle rzadkiej i cennej tkaniny był Tarent – miasto na południu Włoch nad Morzem Śródziemnym. To właśnie tam występuje duży małż, z którego można było uzyskać najwięcej nici potrzebnych do uzyskania bisioru. Z produkcji tej tkaniny słynęła niegdyś również Sycylia, Korsyka i Sardynia. Tkanina ta była w starożytności niezwykle cenna i pożądana. Ma ona piękny brązowy – złoty kolor, który dodatkowo mieni się w słońcu wieloma barwami. Sama w sobie jest jednak przeźroczysta. W XVIII wieku kobiety pożądały bisiorowych rękawiczek, które dzięki niezwykłym właściwościom materiału można było po zwinięciu schować do łupiny po orzechu włoskim. Bisior jest tkaniną z której według badań polskich naukowców wykonany jest słynny Całun z Manoppello. Relikwie te są uznawane są cud, ponieważ na samym bisiorze nie da się nic namalować. Obecnie bisior jest niemal niedostępny. Populacja małży dających największe ilości nici jest zagrożona wyginięciem, głównie na skutek zanieczyszczenia środowiska. W chwili obecnej żyje na świecie tylko jedna kobieta, która potrafi wyrabiać bisior – Chiara Vigo. Mieszka ona na niewielkiej wyspie niedaleko Sardynii. Produkowany przez nią bisior służy muzeom do renowacji eksponatów wykonanych z jedwabiu morskiego.